پزشک تاییدکننده:
دکتر سمیه پریزن
متخصص زنان و زایمان از دانشگاه علوم پزشکی تهران، رتبه ۳ بورد تخصصی زنان و دستیار فلوشیپ لاپاروسکوپی زنان
با رسیدن به هفته هجدهم بارداری، ممکن است بدن شما و جنین‌تان تغییرات جالبی را تجربه می‌کنند. این هفته، ممکن است اولین حرکت‌های کوچولو را احساس کنید و دنیای جدیدی از ارتباط با فرزندتان آغاز شود. در این مقاله، تمامی تغییرات مهمی که در این هفته برای شما و جنین در حال رخ دادن است را بررسی خواهیم کرد. آماده‌اید که با این روند شگفت‌انگیز رشد همراه شوید؟ تا انتها با ما همراه باشید!
علائم هفته هجدهم بارداری
علائم بارداری در این هفته همانند هفته های قبل از جمله علائم سوزش سر دل، یبوست و درد کمر هستند.
البته بعضی از این علائم و تشدید آن ها از جمله کمر درد را بیشتر خانم‌ها با افزایش سن بارداری و پس از نیمه بارداری تجربه می‌کنند.
جنین در هفته هجدهم بارداری چگونه است؟
در هفته هجدهم بارداری، جنین شما حدود ۱۴ تا ۱۶ سانتی‌متر طول و ۲۰۸ تا ۲۴۰ گرم وزن دارد که به اندازه شلغم در نظر گرفته می‌شود.
سیستم گوارش جنین همچنان در حال رشد است و نوزاد شما مایع آمینوتیک را می‌بلعد که از معده و روده‌ها عبور می‌کند.
روده کودک شما به تدریج پر از مکونیوم، ماده چسبناک و سیاه‌رنگی می‌شود که بعد از تولد در اولین مدفوع‌های نوزاد از بدن او خارج خواهد شد.
گوش‌های جنین در حال حرکت به موقعیت نهایی خود هستند و از سر بیرون می‌آیند. این تغییر به او این امکان را می‌دهد که شروع به شنیدن صداهایی مانند ضربان قلب شما و حرکت خون در بند ناف کند. احتمالا در هفته‌های آینده قادر به شنیدن آوازهای شما خواهد بود و حتی ممکن است از صداهای بلند بترسد.
چشمان نوزاد نیز در حال توسعه هستند و اکنون به جلو نگاه می‌کنند. شبکیه چشم ممکن است بتواند پرتو یک چراغ قوه را تشخیص دهد اگر آن را به شکم خود نزدیک کنید.
استخوان‌های جنین در حال سخت شدن یا استخوانی شدن هستند. از جمله استخوان‌هایی که به زودی محکم خواهند شد، استخوان‌های ترقوه، پاها و گوش داخلی هستند.
نوزاد برای هضم مواد مغذی، به صفرا نیاز دارد و در هفته 18، کیسه صفرا که صفرا را ذخیره می‌کند، ممکن است شروع به کار کند.
تغییرات بدن مادر در هفته هجدهم بارداری
جذاب‌ترین اتفاق هفته هجدهم حاملگی این است که به احتمال زیاد حرکات جنین را احساس می‌کنید- حرکاتی که درست مانند بال زدن پروانه هستند.
اگر این اولین بارداری شماست، ممکن است احساس کنید که جنین در شکم شما شروع به حرکت می‌کند، یا شاید خیلی زودتر این احساس را تجربه کنید. این حس لرزش که به آن “حرکت‌های زودرس” یا “کوئیکنینگ” گفته می‌شود، یکی از نشانه‌های حرکت جنین است.
در این مرحله از بارداری، شما تغییراتی در گردش خون تجربه می‌کنید، از جمله افزایش حجم خون و گشاد شدن سریع رگ‌های خونی که می‌تواند باعث کاهش فشار خون شود. این موضوع می‌تواند باعث احساس سبکی سر شود اگر خون کافی به سر و بالاتنه شما نرسد.
ممکن است در هفته ۱۸ بارداری متوجه شوید که پاهای‌تان بزرگ‌تر شده‌اند. بخشی از این تغییر به دلیل تورم ناشی از احتباس مایعات یا ادم است که از اوایل سه‌ماهه دوم به بعد ممکن است رخ دهد.
در میان سونوگرافی‌های بارداری، سونوگرافی هفته ۱۸ تا ۲۰ یکی از مهم‌ترین‌هاست. در این سونوگرافی، جنین کاملا شبیه یک نوزاد کوچک است و دیدنش برای شما و همسرتان بسیار دلنشین خواهد بود.
علاوه بر آن احتمالا قلب در حال تپش جنین، انحنای ستون فقرات، صورت و دست‌های او که تکان می‌خورند و پاهایش که لگد می‌زنند را ببینید.
و از همه مهم‌تر، احتمال اینکه بتوانید جنسیت جنین خود را نیز متوجه شوید هم زیاد است.
اما خوب است بدانید که این سونوگرافی فقط برای دیدن جنین نیست، بلکه یک غربالگری پزشکی مهم است که طی آن رشد جنین، اندام‌های بدن و موقعیت جفت مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین می‌تواند احتمال بعضی از مشکلات یا ناهنجاری‌های جنینی را تشخیص دهد.
با آرزوی سلامتی برای کودک دلبندتان، پیشنهاد می‌کنیم از قبل احساسات خود در چنین شرایطی را در نظر داشته باشید و خدای ناکرده در صورت مواجهه با چنین مشکلی، بتوانید آرامش خود را حفظ کنید و منطقی تصمیم بگیرید.
در هفته هجدهم بارداری چه بخوریم؟
- با توجه به اهمیت اسیدهای چرب امگا 3 برای رشد مغزی جنین، هم قبل از تولد و هم بعد از آن، ماهی، دانه کتان، بروکلی یا گردو را در برنامه غذایی خود بگنجانید. فقط حواس‌تان باشد که به طور جدی از مصرف غذاهایی دریایی خام مانند سوشی خودداری کنید. همچنین با توجه به اینکه تمام ماهی‌ها و صدف‌ها حاوی مقدار اندکی جیوه هستند، میزان مصرفی در صورت مشخص نبودن مقدار جیوه به ۶ اونس در هفته محدود شود.
- درست است که برای حمایت از رشد جنین، به کالری اضافی نیاز دارید، ولی نیازی نیست به اندازه دو نفر غذا بخورید. مصرف تنها ۳۰۰ کالری اضافی کافی است.
- پیشنهاد می‌کنیم برای تامین ید مورد نیاز بدن خود، از نمک یددار استفاده کنید. همچنین می‌توانید در هفته دوبار ماهی مصرف کنید.
مراقبت‌های هفته هجدهم بارداری
- برای کاهش تورم بارداری می‌توانید از حمام پا با آب سرد استفاده کنید و پاهای خود را بالا بیاورید.
- یکی از چیزهایی که باعث احساس گیجی می‌شود، قند خون پایین است. استراحت، دراز کشیدن به پهلو یا خوردن یک تکه میوه می‌تواند به افزایش سطح قند خون و تسکین سرگیجه کمک کند.
- بهترین حالت استراحت برای مادر باردار، به‌ویژه بعد از نیمه بارداری، خوابیدن به پهلوی چپ است. این وضعیت فشار رحم را از روی سیاهرگ بزرگ تحتانی که خون را به قلب بازمی‌گرداند، برداشته و جریان خون را بهبود می‌بخشد. برای راحتی بیشتر، می‌توانید یک بالش کوچک بین پاهای‌تان قرار دهید.
