دیابت بارداری؛ چه بخوریم؟ چه نخوریم؟
1403/10/03
16 دقیقه
قدم به قدم تا کنترل دیابت بارداری: راهنمایی جامع برای مادران
دیابت بارداری یکی از چالش‌های دوران حاملگی است که بر سلامت مادر و جنین تاثیر می‌گذارد. اما خوب است
بارداری یکی از زیباترین و در عین حال چالش‌برانگیزترین دوران زندگی هر زنی است. در این دوران، شما پر از احساسات متناقض، شادی‌ها و نگرانی‌های مختلف هستید. یکی از مسائلی که ممکن است برایتان پیش آید، دیابت بارداری است. دیابت بارداری به معنای افزایش قند خون در طول بارداری است که می‌تواند تاثیرات زیادی روی سلامتی شما و نوزادتان بگذارد؛ اما خوشبختانه شما می‌توانید با رعایت رژیم غذایی دیابت بارداری و انتخاب‌های غذایی هوشمندانه، این چالش را کاملا مدیریت کنید. در این مقاله از مای‌بیبی، با برنامه‌ای ساده و کاربردی برای صبحانه، ناهار، شام و حتی میوه‌های مفید و غذاهای ممنوعه آشنا می‌شوید!
بهترین صبحانه برای دیابت بارداری
صبحانه، آغازگر یک روز پر از انرژی و نشاط است و برای مادران باردار مبتلا به دیابت، اهمیت ویژه‌ای دارد. انتخاب‌های سالم در این وعده غذایی می‌تواند به کنترل قند خون کمک کند و سلامتی شما و نوزادتان را بهبود دهد.
در این بخش، با هم به سراغ بهترین گزینه‌های صبحانه می‌رویم که هم خوشمزه‌اند و هم کاملا برای حفظ سطح قند خون شما مناسب هستند.
همه چیز درباره دیابت بارداری شامل علائم، عوارض، روش‌های تشخیص، کنترل و درمان را در مقاله زیر بخوانید:
مقاله مرتبط:
قدم به قدم تا کنترل دیابت بارداری: راهنمایی جامع برای مادران
دیابت بارداری یکی از چالش‌های دوران حاملگی است که بر سلامت مادر و جنین تاثیر می‌گذارد. اما خوب است ... مطالعهتخممرغ
تخم‌‌مرغ یکی از محبوب‌ترین انتخاب‌های صبحانه در سرتاسر دنیاست و علت آن هم طعم عالی و ارزش غذایی بالای آن است. طبق یک مطالعه در سال ۲۰۲۱، تخم‌‌مرغ به عنوان یک منبع اقتصادی از مواد مغذی شناخته شده و مشخص شده که افراد مبتلا به دیابت می‌توانند با خیالی آسوده این صبحانه لذیذ را در برنامه غذایی‌شان جای دهند.
شما می‌توانید تخم‌‌مرغ را به شیوه‌های مختلفی مانند آب‌پز، همزده یا نیمرو تهیه کنید و از طعم آن لذت ببرید. هم‌چنین، برای تنوع بیشتر می‌توانید یک املت خوشمزه و سالم درست کنید و آن را با انواع سبزیجات رنگارنگ مثل اسفناج، قارچ و فلفل دلمه‌ای تزئین کنید.
این گزینه‌ها نه تنها طعم عالی دارند، بلکه به حفظ سطح قند خون شما نیز کمک می‌کنند.
ماست یونانی
ماست یونانی یکی از گزینه‌های ساده، خوشمزه و مغذی برای صبحانه است که ترکیب آن با انواع توت‌ها تجربه‌ای لذت‌بخش و سالم را برای شما به ارمغان می‌آورد. طبق یک مطالعه در سال ۲۰۲۰، مصرف ماست غنی‌شده با پروبیوتیک، همراه با ویتامین D یا کلسیم، می‌تواند به مدیریت دیابت کمک کند.
برای اضافه کردن طعم و ارزش غذایی بیشتر، می‌توانید یک قاشق غذاخوری آجیل خرد شده به آن اضافه کنید؛ این کار نه تنها کالری و چربی‌های سالم ماست را زیاد می‌کند، بلکه آن را خوشمزه‌تر می‌کند؛ بدون این‌که میزان کربوهیدرات را بالا ببرد.
اوتمیل یا بلغور جو دوسر
بلغور جو دوسر یکی از مغذی‌ترین گزینه‌ها برای رژیم غذایی دیابت بارداری است که به راحتی آماده می‌شود.
هرچند جو دوسر حاوی مقدار نسبتا زیادی کربوهیدرات است، اما محتوای بالای فیبر محلول آن، به ویژه نوعی فیبر به نام بتا گلوکان، می‌تواند در پایین آوردن سطح قند خون موثر باشد.
این فیبر خاص باعث می‌شود مدت طولانی‌تری احساس سیری کنید. برای افزودن طعم و جاذبه بیشتر به بلغور جو دوسر، از ترکیب موادی مانند دارچین، انواع توت‌ها، آجیل، دانه‌ها و ماست یونانی استفاده کنید.
این افزودنی‌ها هم لذت خوردن اوتمیل را بیشتر می‌کنند و هم ارزش غذایی این وعده را بالا می‌برند.
سوسیس‌های خانگی
یکی از گزینه‌های خوشمزه در رژیم غذایی برای قند بارداری، استفاده از سوسیس‌های خانگی با گوشت‌های کم چرب مانند مرغ یا بوقلمون است.
اگرچه تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که مصرف گوشت قرمز تاثیر زیادی روی عوامل خطر دیابت نوع ۲، مانند حساسیت به انسولین و سطح گلوکز ناشتا ندارد؛ اما انجمن دیابت آمریکا توصیه می‌کند که بهتر است مصرف گوشت قرمز محدود شود.
دلیل این توصیه، محتوای بالای چربی اشباع شده در گوشت قرمز است. شما می‌توانید با استفاده از سوسیس‌های خانگی یک صبحانه سالم و مقوی برای خودتان درست کنید.
به جز مواردی که گفته شد، ترکیب نان سبوس‌دار و پنیرهای پاستوریزه به‌همراه گردو می‌تواند گزینه‌ای عالی برای صبحانه باشد.
هم‌چنین، استفاده از دارچین با چای یا قهوه می‌تواند به عنوان یک مکمل طبیعی برای کنترل قند خون عمل کند. دارچین می‌تواند حساسیت به انسولین را بالا ببرد و سطح قند خون را بهبود دهد.
نمونه‌هایی از شام و ناهار برای دیابت بارداری
هنگام برنامه‌ریزی برای شام و ناهار در رژیم غذایی دیابت بارداری، لازم است که روی تغذیه متعادل تمرکز کنید تا هم سطح قند خون شما پایدار بماند و هم تمامی مواد مغذی لازم برای شما و نوزادتان تامین شود.
متخصصان تغذیه همواره توصیه می‌کنند که هر وعده غذایی شامل پروتئین باشد و انواع سبزیجات به وفور در رژیم غذایی‌تان گنجانده شود.
به عنوان مثال، می‌توانید یک بشقاب خوشمزه از گوشت یا مرغ کباب شده را با سبزیجات رنگارنگ سرو کنید. هم‌چنین، ماهی یکی از بهترین گزینه‌ها برای داشتن رژیم غذایی سالم در دوران دیابت بارداری است که بهتر است به وعده‌های غذایی‌تان اضافه کنید.
در کنار این‌ها، خوب است حبوبات و سبزیجات پخته مانند کلم بروکلی، کرفس، کدو سبز و هویج را فراموش نکنید.
اگر شما هم جز علاقه‌مندان ماکارونی و برنجید، به شما پیشنهاد می‌کنیم که این موارد را به مقدار کم مصرف کنید و به‌جای برنج سفید، از برنج قهوه‌ای و به‌جای ماکارونی معمولی از ماکارونی حاوی غلات کامل استفاده کنید.
با این تغییرات ساده، می‌توانید یک رژیم غذایی متعادل و رضایت‌بخش داشته باشید که به حفظ سلامتی شما کمک می‌کند.
در دیابت بارداری چه میوه‌ای بخوریم و چه میوه‌ای نخوریم؟ (میوه‌های ممنوعه در دیابت بارداری)
شاید برای شما هم مثل بسیاری دیگر این سوال پیش آمده باشد که آیا می‌توانیم در رژیم غذایی دیابت بارداری میوه بخوریم یا نه؟ قطعا جواب بله است.
با این‌که میوه‌ها حاوی کربوهیدرات و قند طبیعی به نام فروکتوزند اما فیبر فراوان موجود در میوه‌ها، هضم آن‌ها را کند می‌کند؛ بنابراین قندشان کم کم و تدریجی وارد جریان خون شما می‌شود.
با انتخاب هوشمندانه، می‌توانید با خیالی آسوده از میوه‌ها لذت ببرید و از ویتامین‌ها و مواد معدنی ارزشمند آن‌ها بهره‌مند شوید.
اگر می‌خواهید لیست رژیم غذایی برای دیابت بارداری را تکمیل کنید، ما این میوه‌ها را به شما پیشنهاد می‌کنیم: توت‌فرنگی، سیب، انگور، زغال‌اخته، گیلاس، آلو، هلو، گریپ‌فروت، پرتقال و گلابی.
متخصصان بر این باورند که میوه‌ها در حالت طبیعی و تازه مشکلی ندارند، اما لازم است از مصرف انواع کنسرو شده با شکر، آب‌میوه‌های شیرین و اسموتی‌هایی که حاوی میوه یخ‌زده با شکر اضافی‌اند، خودداری کنید؛ چون این موارد می‌توانند قند خون را سریع بالا ببرند و برای شما و نوزادتان مشکلاتی به وجود بیاورد. بنابراین، خوب است با احتیاط و آگاهی انتخاب کنید و از طعم و خواص میوه‌ها بهره‌مند شوید.
تغذیه دوران بارداری؛ در دوران حاملگی چه بخوریم، چه نخوریم؟ اینجا بخوانید!
عوارض عدم رعایت رژیم غذایی در دیابت بارداری
عدم رعایت رژیم غذایی مناسب در دوران دیابت بارداری می‌تواند عوارض جانبی متعددی برای مادر و جنین به‌همراه داشته باشد.
عوارض رعایت نکردن تغذیه دیابت بارداری برای مادر
- نادیده گرفتن توصیه‌های غذایی باعث افزایش سطح گلوکز خون می‌شود که می‌تواند خطر عوارض جدی را بیشتر کند.
- قند خون غیرقابل کنترل خطر ابتلا به پره‌اکلامپسی را بالا می‌برد، وضعیتی که برای مادر و نوزاد خطرناک است.
- زنانی که دیابت بارداری را کنترل نمی‌کنند، در آینده در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار می‌گیرند.
- مدیریت ضعیف رژیم غذایی دیابت بارداری می‌تواند باعث نوسانات شدید خلقی و احساس اضطراب یا افسردگی ناشی از تغییرات سطح قند خون شود.
عوارض نداشتن رژیم غذایی دیابت بارداری برای کودک
- قند خون بالا در مادر می‌تواند باعث بزرگ شدن بیشتر از حد طبیعی نوزاد شود. این موضوع فرایند زایمان را پیچیده و خطر آسیب به نوزاد را در هنگام تولد زیاد می‌کند.
- نوزادان بعد از تولد ممکن است به دلیل قرار گرفتن در معرض سطوح بالای گلوکز در رحم، دچار افت قند خون شوند.
- تحقیقات نشان می‌دهد نوزادانی که از مادران مبتلا به دیابت بارداری کنترل‌نشده متولد می‌شوند، ممکن است در آینده در معرض خطر چاقی و ابتلا به دیابت نوع ۲ باشند.
- دیابت بارداری کنترل‌نشده می‌تواند احتمال بروز مشکلات تنفسی در نوزادان را بالا ببرد.
- خطر زردی یا یرقان در نوزادان ممکن است به دلیل عوارض بالقوه مرتبط با وزن زیاد هنگام تولد بیشتر شود.
غذاهای ممنوع در رژیم دیابت بارداری
مهم‌ترین نکته‌ای که لازم است به شدت رعایت کنید، پرهیز از مصرف مواد قندی و شیرین مانند کیک، آب‌نبات، دسر، نوشابه، بستنی و حتی آب میوه‌ها و دیگر نوشیدنی‌های شیرین است.
اگر عاشق شیرینی‌جات هستید، پیشنهاد می‌کنیم سهمیه کوچک و معین از آن‌ها را که توسط متخصص تغذیه مشخص شده، برای مواقعی که به شدت درگیر ویار شده‌اید، ذخیره کنید.
هم‌چنین، خوب است به یاد داشته باشید غذاهای نشاسته‌ای حاوی کربوهیدرات‌اند که می‌توانند قند خون را به سرعت بالا ببرند. بنابراین، لازم است از مواد غذایی با شاخص گلیسمی بالا، مانند سیب‌زمینی سفید، نان سفید، برنج سفید و ماکارونی سفید نخورید.
به‌علاوه، بعضی از مواد غذایی و نوشیدنی‌ها به‌ظاهر شیرین نیستند، اما دارای قند پنهان و کربوهیدرات‌های بالایند. این موارد شامل غذاهای فرآوری‌شده، چاشنی‌ها مانند سس‌ها و سس گوجه‌فرنگی، فست فودها، سیب‌زمینی سرخ‌کرده و الکل‌اند.
پس بهتر است این‌ها را نیز از برنامه غذایی حذف کنید تا بتوانید با سلامتی به دوران بارداری‌تان ادامه دهید.
چند نکته مهم در رژیم دیابت بارداری
می‌توان گفت بهترین رژیم غذایی دیابت بارداری، رعایت یک الگوی غذایی است که به مدیریت بهتر قند خون و حفظ سلامتی شما و نوزادتان کمک کند.
در ادامه، چند نکته مهم و کاربردی برای شما آورده‌ایم:
- سعی کنید وعده‌های غذایی شما شامل کربوهیدرات‌های پیچیده، پروتئین‌های باکیفیت و چربی‌های سالم باشد. خوب است مواد غذایی تازه و طبیعی را در اولویت قرار دهید و از فرآوری شده‌ها پرهیز کنید.
- لازم است بیشتر از کربوهیدرات‌های پیچیده مانند غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات میل کنید و از کربوهیدرات‌های ساده و قندی مانند شیرینی، نوشابه و خوراکی‌های شیرین دیگر دوری کنید.
- اگر غذا را در وعده‌های کوچک و مکرر میل کنید، بهتر است چون قند خون شما به‌طور پایدار کنترل می‌شود و نوسان زیادی نمی‌کند.
- مشورت با یک متخصص تغذیه می‌تواند به شما کمک کند تا یک برنامه غذایی مناسب و سفارشی بسازید که با شرایط شما سازگار باشد.
- لازم است به‌طور منظم سطح قند خونتان را بررسی کنید تا مطمئن شوید که در محدوده نرمال است و نوسانات ناخواسته ایجاد نمی‌شود.
- هیدراته بودن اهمیت زیادی دارد. بنابراین لازم است آب کافی بنوشید و از نوشیدنی‌های الکلی دوری کنید.
- سعی کنید وزن خود را در محدوده سالم نگه دارید. افزایش وزن غیرمجاز در دوران بارداری می‌تواند مشکلاتی برای شما ایجاد کند.
- تا حد امکان و با مشورت پزشک، ورزشی مناسب انجام دهید. فعالیت بدنی منظم به کنترل قند خون و افزایش انرژی کمک زیادی می‌کند.
کلام آخر
حالا که با توصیه‌های غذایی برای دیابت بارداری آشنا شدید، می‌دانید که با کمی دقت و انتخاب‌های هوشمندانه می‌توانید این دوران خاص را به سلامت و آرامش پشت سر بگذارید. مراقب خودتان باشید و از این سفر زیبا لذت ببرید؛ ما هم همراه‌تان هستیم و برای شما و نوزادتان آرزوی سلامتی می‌کنیم!
سوالات متداول رژیم غذایی دیابت بارداری
آیا غذاهایی وجود دارد که لازم باشد در دیابت بارداری به‌طور کامل از آن‌ها اجتناب کنیم؟
بله. در تغذیه دیابت بارداری، از کربوهیدرات‌های ساده و قندی شامل شیرینی‌ها، کیک‌ها، نوشابه‌ها، غذاهای فرآوری‌شده، نان سفید و غذاهای چرب و سرخ‌کردنی پرهیز کنید.
آیا می‌توان از دیابت بارداری پیشگیری کرد؟
پیشگیری کامل از دیابت بارداری ممکن نیست، اما با رعایت رژیم متعادل، ورزش منظم و کاهش وزن پیش از بارداری (در صورت نیاز)، می‌توان خطر آن را کاهش داد. حتی فعالیت‌های سبکی مانند پیاده‌روی نیز تاثیرات مثبتی دارد. پیشنهاد می‌کنیم با پزشک خود درباره راهکارهای ایمن برای کاهش وزن صحبت کنید تا آمادگی بهتری برای بارداری داشته باشید.
داشتن رژیم غذایی برای پیش دیابت بارداری ضروری است؟
بله. در شرایط پیش دیابت هم لازم است از مصرف قند و شیرینی‌جات دوری کنید و فعالیت بدنی داشته باشید تا بتوانید آن را به خوبی کنترل کنید. مراقب باشید که پیش‌دیابت در صورت عدم کنترل می‌تواند به دیابت نوع ۲ منجر شود.
این مطلب را پسندیدم
