علائم دندان درآوردن نوزاد و راهکارهای کاهش درد دندان چیست؟

مادرها و پدرها همیشه با عشق و علاقه فراوان، اولین مراحل رشد کودک خود را دنبال می‌کنند. مثل اولین باری که کودک می‌خندد، اولین‌ غلت‌ زدن، اولین ذوق کردن و البته اولین دندان درآوردن؛ که ممکن است در کنار شیرینی غیرقابل وصفش، چالش‌هایی هم به همراه داشته باشد.

مخصوصا اگر اولین باری است که مادر می‌شوید، خوب است از تمام جزئیات دندان درآوردن کودک آگاه شوید تا بتوانید با آرامش خاطر، این مرحله از رشد نوزاد را سپری کنید.

اولین دندان شیری نوزاد چه زمانی جوانه می‌زند؟

همان‌طور که می‌دانید هر کودک روند رشد متفاوتی دارد. پروسه دندان درآوردن هم در کودکان مختلف، متفاوت است. معمولا از ۴ تا ۷ ماهگی شروع می‌شود و ممکن است تا ۲ یا ۳ سالگی ادامه داشته باشد. در موارد خیلی نادر، نوزادان با دندان به دنیا می‌آیند که توصیه می‌شود حتما به پزشک مراجعه کنید تا نگرانی‌های‌تان برطرف شود.

علائم رایج دندان درآوردن نوزادان

—علائم دندان در آوردن نوزاد—

گاهی وقت‌ها دندان نوزاد بدون هیچ نشانه‌ای رشد می‌کند و به خودتان می‌آیید می‌بینید اولین مروارید در دهان نوزاد جوانه زده! گاهی هم پیش از این که دندانی در دهان نوزاد ظاهر شود، علائم و نشانه‌ها خودشان را نشان می‌دهند.

اگر از قبل با این علائم آشنایی داشته باشید و دلیل بی‌قراری‌های نوزاد را بدانید، با آگاهی و آمادگی کامل با رویش دندان کودک، روبه‌رو می‌شوید. در ادامه به علائم رایج دندان درآوردن کودکان اشاره می‌کنیم:

• کج‌خلقی:

بی‌تابی و بی‌قراریِ کودک از اولین نشانه‌های دندان درآوردن است. در این دوره، کودک شما نسبت به زمان‌های دیگر حساس‌تر است و لازم است که مادر و پدر با صبر و حوصله‌ بیشتری از کودک مراقبت کند. اگر احساس می‌کنید که این علائم آزاردهنده‌اند، بهتر است برای آرامش‌خاطر خودتان و بررسی وضعیت رشد دندان نوزاد به پزشک مراجعه کنید.

• نامنظم شدن خواب کودک: 

یکی دیگر از علائم رایج دندان درآوردن، به‌هم ریختگیِ خواب کودک است. خارش و درد لثه دو عاملی‌اند که برنامه خواب کودک را به‌هم می‌ریزند. در این حالت می‌توانید کودک را در آغوش بگیرید تا با انتقال آرامش درونی خودتان به نوزاد، میزان درد و ناراحتی‌اش را کم کنید.

• علاقه به جویدن:

کودک در زمان دندان درآوردن، با جویدن لوازم اطرافش، تلاش می‌کند تا لثه‌ها را ماساژ بدهد تا خارشی که به خاطر رویش دندان جدید ایجاد شده، آرام شود. در این پروسه، کودک انگشت‌ها، اسباب‌بازی‌ها و تقریبا تمام لوازم در دسترس خود را به دهان می‌برد و شروع به جویدن آن‌ها می‌کند.

این وقت‌ها بهتر است وسایل اطراف کودک را ضدعفونی کنید. تا جای ممکن لوازم خطرناک را از او دور نگه دارید تا احتمال ورود آلودگی و عفونت به بدن کودک به حداقل برسد.

—علاقه نوزاد در حال دندان درآوردن به جویدن—

• کم‌اشتهایی: 

گاهی اوقات درد و خارش لثه باعث می‌شود که نوزاد تمایل زیادی برای شیرخوردن یا غذا خوردن نداشته باشد. پیشنهاد می‌کنیم در این دوره از غذاهای سرد و مایعات برای کودک استفاده کنید. ماده غذایی یا شیر کودک را در حجم کم و در فاصله‌های زمانی کوتاه به کودک بدهید تا کودک دچار کم‌میلی یا کم‌اشتهایی نشود.

بالا رفتن دمای بدن، آبریزش دهان، تورم و قرمزی لثه، قرمز شدن دور دهان و کشیدن گوش‌ها، از دیگر نشانه‌های رایج دندان درآوردن هستند که لازم است حواس‌تان به آن‌ها باشد.

اگر کودک دچار سرفه، آبریزش بینی، تب و اسهال شد و این علائم بیشتر از  ۴۸ ساعت طول کشید، ممکن است آلودگی و عفونت به بدن کودک وارد شده باشد و در این شرایط بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

با ظاهر شدن علائم رایج دندان درآوردن چه‌کار کنیم؟

راه‌حل قطعی برای از بین بردن ناراحتی‌ها و التهاب‌های ناشی از دندان درآوردن نوزادان وجود ندارد. اما با انجام بعضی از کارها می‌توانید تا حدود زیادی دردهای ناشی از دندان درآوردن را در کودک‌ کاهش بدهید.

• استفاده از دندان‌گیر:

دندان‌گیر امن‌ترین و بهترین وسیله‌ای است که می‌تواند التهاب‌های ناشی از دندان‌ درآوردن را کم کند. بعضی از دندان‌گیرها را می‌توانید در یخچال قرار دهید تا سرد شوند. این کار باعث می‌شود که درد و خارش لثه کمتر شود. بهتر است دندان‌گیر را داخل فریزر قرار ندهید، این کار باعث درد و التهاب بیشتر لثه می‌شود.

• ماساژ دادن لثه:

قبل از اینکه لثه کودک را ماساژ دهید، دست‌ها را به‌خوبی بشویید و ضدعفونی کنید. ماساژ دادن لثه با حوله تمیز و سرد هم می‌تواند التهاب لثه را کم کند. می‌توانید از مسواک‌های مخصوص هم برای این کار استفاده کنید.

—ماساژ دادن لثه—

• غذاهای سرد و فینگرفودها:

اگر کودک خوردن غذاهای جامد را شروع کرده است، می‌توانید از سبزیجاتی مثل هویجِ سرد شده استفاده کنید. لازم است خوراکی به اندازه کافی بزرگ باشد تا در گلوی کودک نپرد. اگر کودک دلبند شما فقط غذاهای کمکی و شیر می‌خورد، استفاده از پوره سرد یا ماست هم می‌تواند کمک‌کننده باشد.

• آب سرد:

اگر کودک شما بین ۶ تا ۹ ماهه است می‌توانید آب خنک، نه سرد و یخ‌زده؛ به او بدهید که این کار یکی از راه‌های کاهش خارش لثه است.

• استفاده از دارو و ژل‌های بی‌حس کننده:

اگر هیچ‌کدام از راه‌های توصیه شده برای کم کردن خارش و درد لثه نوزادان موثر نبودند، ممکن است بخواهید از داروها یا ژل‌های تسکین‌دهنده درد استفاده کنید. این نکته را در نظر داشته باشید که موثر بودن این ژل‌ها برای کاهش درد اعتبار علمی بالایی ندارند.

بنابراین، توصیه می‌شود برای استفاده از این ژل‌ها یا داروها حتما با پزشک کودک خود مشورت کنید.

کلام آخر

مادرها و پدرها با داشتن آگاهی کافی در زمینه‌ مراقبت و نگهداری از کودک می‌توانند با اعتماد به‌نفس و آرامش بیشتری شاهد رشد و بزرگ شدن کودک خود باشند. کودک با دندان درآوردن، روند طبیعی رشدش را طی می‌کند اما علائم و نشانه‌هایی که در کودکان مختلف ظاهر می‌شود، متفاوت است. به همین دلیل لازم است راه‌های مختلف را برای آرام کردن کودک در زمان دندان درآوردن بدانید و در مواقع لازم، آن‌ها را امتحان کنید.

ما در این مقاله به بعضی از پرکاربردترین راهکارها برای مراقبت از نوزادان در هنگام دندان در آوردن که در بیشتر مواقع، نتیجه مثبتی داشته‌اند اشاره کردیم. شما می‌توانید با استفاده از روش‌های علمی و تجربه‌شده، با آمادگی کامل با چالش‌های دندان درآوردن نوزاد مواجه شوید و این دوره از زندگی کوچولوی دلبندتان را به شیرینی پشت سر بگذارید.