اهمیت تغذیه با شیر مادر | مقایسه شیر مادر و شیر خشک
1403/04/13
10 دقیقه
همه چیزهایی که باید درباره از شیر گرفتن نوزاد بدانیم
هنگام شیردهی، یک رابطه عاطفی میان مادر و کودک برقرار می‌شود؛ به همین دلیل از شیر گرفتن نوزاد معمول
تغذیه با شیر مادر بسیار ارزشمند است؛ به دلیل اینکه شیردهی، تجربه پیوند فیزیکی و عاطفی عمیق با کودک دلبندتان است. تماس پوست به پوست شما با کودک‌تان باعث می‌شود سرشار از هورمون عشق شوید و موجی از دلبستگی و سرخوشی را در روح‌تان حس کنید.
شیر مادر دارای آنتی‌بادی‌هایی است که در مبارزه با ویروس‌ها و باکتری‌ها، به کودک کمک می‌کند. در ادامه، درباره تغذیه با شیر مادر و فواید آن در مسیر رشد دلبندتان صحبت می‌کنیم.
همچنین اگر فکر می‌کنید با توجه به شرایط، امکان تغذیه نوزاد با شیر مادر را ندارید، می‌توانید به‌سراغ روش جایگزین یعنی شیردهی با شیرخشک بروید؛ اما پیش از آن بهتر است این مقاله را بخوانید تا بتوانید تصمیمی آگاهانه بگیرید.
فواید تغذیه با شیر مادر برای نوزاد چیست؟
تغذیه با شیر مادر فواید بسیاری دارد. بهتر است حتی اگر تصمیم دارید با شیرخشک کودک‌تان را تغذیه کنید برای یک‌بار هم که شده آن را امتحان کنید. در ادامه به بعضی از مهم‌ترین فواید تغذیه با شیر مادر اشاره می‌کنیم.
شیر مادر بهترین تغذیه برای کودکان است
بیشتر متخصصان توصیه می‌کنند بهتر است کودک شما برای مدت ۶ ماه یا بیشتر به طور ویژه فقط با شیر مادر تغذیه شود. شیر مادر دارای همه موادی است که کودک در ۶ ماه اول زندگی به آن نیاز دارد. نسبت مواد موجود در ترکیب شیر مادر با توجه به نیازهای کودک، به‌ویژه در ماه اول زندگی، تغییر می‌کند. در روزهای اول پس از تولد، سینه‌های شما مایعی غلیظ و زردرنگ به نام آغوز تولید می‌کنند. این ماده سرشار از پروتئین، مقدار کمی قند و ترکیبات مفید است و به رشد دستگاه گوارش نوزاد کمک می‌کند. جالب است بدانید با رشد بیشتر معده نوزاد، سینه مادر هم شیر بیشتری تولید می‌کند.
شیر مادر دارای آنتی‌بادی‌های مهمی است
شیر مادر سرشار از آنتی‌بادی‌هایی است که به کودک کمک می‌کند با ویروس‌ها و باکتری‌ها مبارزه کند، این موضوع به‌ویژه در ماه‌های اولیه بسیار مهم است. آغوز سرشار از ایمونوگلوبولین (IgA) A و چند آنتی‌بادی دیگر است که با تشکیل یک‌لایه محافظ در بینی، گلو و سیستم گوارش کودک، از بیمار شدن او محافظت می‌کند. همچنین بدن مادر در برخورد با ویروس‌ها و باکتری‌ها، شروع به تولید آنتی‌بادی می‌کند که بعد از آن، وارد شیر می‌شود.
شیرخشک محافظتی از جنس آنتی‌بادی‌ها برای نوزادان مهیا نمی‌کند. مطالعات زیادی نشان می‌دهد نوزادانی که با شیر مادر تغذیه نمی‌شوند در برابر مسائل بهداشتی مانند ذات‌الریه، اسهال و عفونت آسیب‌پذیرترند.
تغذیه با شیر مادر ممکن است خطر بیماری را کم کند
وقت آن رسیده به سراغ منابع معتبر برویم و ببینیم مقاله‌های جهانی و به‌روز دنیا درباره شیر مادر چه گفته‌اند! به گفته این مقاله‌ها، کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، کمتر به بیماری‌های زیر مبتلا می‌شوند:
- عفونت گوش میانی:
تغذیه با شیر مادر، می‌تواند از کودک شما در برابر عفونت‌های گوش میانی، گلو و سینوسی در دوران نوزادی محافظت کند. - عفونت‌های دستگاه تنفسی:
کودکی که از شیر مادر تغذیه می‌کند، در برابر بیماری شدید تنفسی و گوارشی واکنش بهتری از خود نشان می‌دهد. - سرماخوردگی و عفونت:
نوزادانی که تا ۶ ماهگی فقط از شیر مادر تغذیه می‌کنند، ممکن است کمتر به سرماخوردگی‌های جدی و عفونت گوش یا گلو مبتلا شوند. - بیماری‌های آلرژیک:
نوزادانی که از شیر مادر استفاده می‌کنند کمتر به آسم و اگزما مبتلا می‌شوند. - دیابت:
تغذیه با شیر مادر باعث می‌شود نوزادان کمتر به دیابت نوع ۱ و دیابت غیر وابسته به انسولین (نوع ۲) مبتلا شوند. - اضافه‌وزن و چاقی:
تغذیه با شیر مادر باعث می‌شود روند وزن‌گیری کودک به طور مناسب انجام شود و از چاقی او نیز جلوگیری می‌کند. نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند مقدار بیشتری باکتری‌های مفید روده دارند و همین موضوع باعث می‌شود تا ذخیره چربی در بدن‌شان به‌درستی انجام شود. - کم‌هوشی و مشکلات رفتاری و یادگیری:
بعضی از منابع معتبر بیان می‌کنند که ممکن است بین کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند و آن‌هایی که از شیر خشک استفاده می‌کنند به لحاظ رشد مغزی تفاوت‌هایی وجود داشته باشد.
این تفاوت‌ها ممکن است به دلیل صمیمیت فیزیکی، لمس و تماس چشمی هنگام شیردهی و همچنین مواد مغذی موجود در شیر مادر باشد. در واقع نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، ضریب هوشی بالاتری دارند و با بیشتر شدن سن‌شان، کمتر دچار مشکلات رفتاری و یادگیری می‌شوند.
—فواید تغذیه با شیر مادر برای نوزاد—
شیردهی چه فوایدی برای مادر دارد؟
شیردهی نه‌تنها برای کودک مفید است؛ بلکه فوایدی هم برای مادر دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- شیردهی به انقباض رحم کمک می‌کند
در دوران بارداری، رحم شما به‌شدت رشد می‌کند. در این دوران، رحم بزرگ‌تر از اندازه یک گلابی می‌شود و تقریبا تمام فضای شکم را پر می‌کند. بعد از زایمان، رحم با طی کردن فرایندی، به‌اندازه قبلی خود برمی‌گردد. اکسی‌توسین، یعنی همان هورمونی که در دوران شیردهی افزایش پیدا می‌کند باعث می‌شود این فرایند سریع‌تر اتفاق بیفتد. همچنین مطالعات نشان داده مادرانی که شیر می‌دهند معمولا پس از زایمان، خون کمتری از دست می‌دهند.
- مادرانی که شیر می‌دهند کمتر افسرده می‌شوند
بر اساس مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۲، مادرانی که به نوزاد خود شیر می‌دهند کمتر به افسردگی بعد از زایمان دچار می‌شوند؛ در واقع این موضوع به دلیل ترشح هورمون اکسی‌توسین در بدن مادر است.
- شیردهی از مادر در برابر بیماری‌ها محافظت می‌کند
شیردهی باعث می‌شود مادران برای مدتی طولانی از ابتلا به سرطان سینه و تخمدان در امان باشند. مادرانی که شیر می‌دهند کمتر به بیماری‌های زیر دچار می‌شوند:
- فشارخون بالا
- آرتروز
- چربی خون بالا
- بیماری قلبی
- دیابت نوع ۲
مقاله مرتبط:
راهنمای کامل تغذیه نوزاد و کودک: از شیردهی تا غذای کمکی
تغذیه نوزاد و کودک یکی از مهم‌ترین عوامل در رشد و سلامت آنهاست. کودک تازه به‌دنیا آمده تا ۶ ماه اول ... مطالعهتغذیه با شیرخشک؛ یک راه‌حل خوب در شرایط خاص
گاهی اوقات بهتر است مادران به دلایل پزشکی به نوزاد خود شیر ندهند. علاوه‌بر آن ممکن است از نظر زمانی نتوانند هر زمانی که کودک‌شان به آن‌ها نیاز داشت برای شیردهی کنارش باشند.
انتخاب شیرخشک به‌عنوان تغذیه برای کودک، یک تصمیم شخصی است.
شما این تصمیم را با توجه به شرایط خودتان می‌گیرید؛ پس اگر به همه جوانب توجه کرده‌اید خیالتان راحت باشد که این بهترین تصمیم برای شما و کودک دلبندتان است. با این تصمیم، شما هنوز هم می‌توانید پیوند عمیق عاطفی و فیزیکی با کودک‌تان داشته باشید و او را از عشق مادری‌تان سرشار کنید.
—تغذیه با شیر خشک—
فواید تغذیه با شیرخشک چیست؟
- در زمانی که شما کنار کودک نیستید، یکی از اعضای خانواده می‌تواند به دلبندتان غذا بدهد.
- در هر بار شیردهی به نوزاد، شما می‌توانید ببینید کودک‌تان چه مقدار شیر می‌خورد.
- نوزادانی که شیرخشک می‌خورند، نیازی به غذاخوردن به‌اندازه بقیه نوزادان ندارند.
- پدر، خواهر، برادر و سایر اعضای خانواده می‌توانند در طول زمان تغذیه، با کودک ارتباط فیزیکی و صمیمانه برقرار کنند.
معایب تغذیه با شیرخشک چیست؟
- شیرخشک مانند شیر مادر، از کودک در برابر عفونت‌ها و بیماری‌ها محافظت نمی‌کند.
- شیرخشک نیاز به آماده‌سازی و تنظیم دما دارد.
- شیرخشک می‌تواند باعث مشکلات گوارشی مانند یبوست و نفخ شود.
- شما برای استفاده از شیرخشک نیاز به آب تمیز دارید که گاهی ممکن است به آن دسترسی نداشته باشید.
کلام آخر
شما به‌عنوان مادری که تازه نوزادتان به دنیا آمده لازم است درباره نوع تغذیه کودک‌تان تصمیم بگیرید. شیر مادر یا شیرخشک هر دو فواید و معایب مخصوص به خود را دارند. در طول سال‌ها، گاهی دیده می‌شد که مادران به دلیل انتخاب شیرخشک به‌جای شیر مادر قضاوت می‌شدند؛ اما فراموش نکنید که هیچ انتخاب قطعی درست یا نادرستی در این‌باره وجود ندارد، تنها شما هستید که می‌توانید بهترین راه را برای خود و کودک‌تان انتخاب کنید.
منابع:
Healthline، WebMD